Stel je voor: je loopt met je groep door Medina, het is rustig, je ademt de geschiedenis in. Plots stuit je op een ogenschijnlijk gewone moskee, maar zodra je binnenstapt, voel je direct: hier is iets anders aan de hand. Dit is Masjid al‑Qiblatayn – de moskee van de twee qiblas. En nee, dat is geen toeristische hype, dit is écht speciaal.
1. Wat gebeurde hier precies?
In de 2e Hijra‑jaar (rond 623 n. l.) gebeurde iets wat de geschiedenisboeken inging. De profeet ﷺ leidde de Dhuhr‑gebed en bidde eerst richting Jerusalem, zoals gebruikelijk. Halverwege kwamen de woorden uit de Koran binnen:
“We zullen jouw gezicht keren naar een gebedsrichting die je zal behagen. Keer je gezicht naar de Heilige Moskee…” (Surah 2:144).
Zonder pauze draaide hij zich, en de hele gebedsruimte – inclusief de imam – draaide mee. Het was letterlijk midden in het gebed dat de qibla veranderde, en daarmee is de Ka’aba vanaf dat moment de officiële gebedsrichting voor alle moslims .
2. Waarom heet het ‘Qiblatayn’?
Simpel: qibla = richting, tayn = twee. De moskee had – en heeft nog steeds – twee mihrabs. Eén mihrab wees naar het oude: Jerusalem, en de andere naar de nieuwe: Mekka. Vandaag de dag zie je nog een kleine marker voor de oude qibla boven de muur. Het moderne mihrab is gericht op de Ka’aba. Wanneer je daar staat, kun je bijna voelen wat die plek symboliseert.
3. Een stukje geschiedenis tijdens je bezoek
Als reisbegeleider vertel ik graag hoe deze moskee oorspronkelijk is gebouwd door Sawad ibn Ghanam in 2 AH, en sinds die tijd meerdere keren is verbouwd – met de laatste grote renovatie in 1987-’88 onder koning Fahd.
Tijdens je bezoek zie je twee koepels en dubbele minaretten: dat zijn eerbetonen aan de twee qiblas. Binnen, onder de tweede koepel, zie je symbolisch de ‘oude’ mihrab-marker, verbonden met de nieuwe koepel – een stille herinnering aan dat moment van verandering.
4. Wat betekent dit voor pelgrims?
Het nodigt je uit om even stil te staan. Je denkt misschien: “Oh, dat is gewoon een religieus monument.” Maar juist die dubbele qibla haalt het diepere uit de ervaring. Het laat je voelen dat gebed niet alleen richting is, maar geschiedenis. Die gebedswending was een bevestiging: we bidden vanaf nu naar de Ka’aba, en dat verbindt ons met miljoenen mensen wereldwijd. Het is zo’n plek waar je even adem haalt – letterlijk en figuurlijk.
Boek je onvergetelijk en volledig verzorgde `umrah bij Celebrity Hajj
5. Wat vertel ik onderweg?
- Verhaalmoment: “Middenin het gebed komt het bericht binnen, ‘Draai je om.’ Dat doen ze dus, midden in Dhuhr. Kijk nog eens hoe rustig hier alles reageert – alsof je het opnieuw meemaakt.”
- Toegankelijk tip: “Loop even achter die kleine steen met de pijl – dat was het oude mihrab. Daar begon die verschuiving, letterlijk en figuurlijk.”
- Architectuurluik: “De binnenruimte met deze dubbele koepels? Architect Abdel‑Wahed El‑Wakil wilde de overgang symboliseren – vandaar die tweede ‘valse koepel’ verbonden met de echte. Net zoals de overgang zelf: het ene moment bid je daar, het volgende moment daarheen.”
6. Tip voor bezoekers
Dit is geen plek waar je uren stil zit, maar geef jezelf wel vijf tot tien minuten. Neem een momentje, vat de mix van geschiedenis, geloof en symboliek in je op. En alleen dat al maakt je reis – ook spiritueel – iets rijker.
Kort en krachtig: Masjid al‑Qiblatayn is meer dan een gebouw. Het is een monument van één van de meest cruciale momenten in de islamitische praktijk: de gewijde wending van qibla van Jerusalem naar Mekka, midden in een gebed. Als reisbegeleider is dit één van de plekken die je verhaal diepgang geeft.
